Özellikle 2020 yılında ülkemizi ve dünyayı etkisi altına alan Covid pandemisi döneminde popülerliğini bir hayli arttıran, son yaşadığımız deprem felaketi sonrası tekrardan gündeme gelen ‘Tiny House’lar hakkındaki hukuki düzenlemeleri ve statülerini Ünal&Partners Hukuk Bürosu olarak sizler için inceledik.
‘Tiny House’ların türleri nelerdir? Türlerin hukuki statüye etkisi nedir?
Direkt Türkçe karşılığı ‘Mini Ev’ veya ‘Küçük Ev’ olarak ifade edilebilecek olan ‘Tiny House’lar sipariş talebine göre “tekerlekli” veya “tekerleksiz” olarak tasarlanmaktadırlar. Ufak gibi görünen bu farklılık Tiny House’lar hem imar hem de kullanım süreçleri bakımından farklı hukuki rejime tabii olmaları sonucu doğurmaktadır. Tekerlekli olanları Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne tabii olacakken tekerleksiz üretilen çeşitleri ise İmar Kanunu bakımından “yapı” ve hatta “bina” nlteliğinde sayılabilecek ve bu da yalnızca imar izni bulunun araziler üzerinde konumlandırılabilmeleri gibi çeşitli sonuçlar doğurabilecektir.
Tekerlekli Tiny House’ların hukuki statüsü nedir?
Tekerlekli Tiny House; Karayolları Trafik Yönetmeliği kapsamında olup, tip onay belgesi bulunan, plakalı ve ruhsatlı olarak yasal bakımdan "Çekme Karavan" niteliğindedir. Ayrıca İmar Kanunu bakımından bir izin-ruhsat alınması gerektirmez. İmarlı bir arsaya ya da tarla vasıflı bir araziye konulabilir. Bu hallerde yasal olarak ”park etmiş araç” ile aynı hukuki statüye sahip olacaktır.
Tekerlekli Tiny Houselar Karayolları Trafik Kanununun 3. Maddesi ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 3.Maddesinin C bendinin 20.Bölümüne göre ‘’römork’’ olarak tanımlanan ”O sınıfı motorsuz araç” vasfındadırlar ve bu sebeple tescilleri Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 42. Maddesine yapılmaktdır.
Motorlu Taşıtlar Vergisi’ne tabii değillerdir ve ancak kara yollarında seyir haline geçecek iseler muhakkak geçerli muayenelerinin yapılmış olması gerekecektir.
Son olarak, “Tiny House” lar "karavan" olarak kabul edildiği için Karayolları Yönetmeliği gereği çeken aracın sücüsünin "BE" sınıfı ehliyetine sahip olması gerekecektir. İlgili aracın çeki demiri takılı olması ve bu çeki demirinin gerekli işlemler yapılarak ruhsata işlenmesi gerekmektedir.
Tekerlekli Tiny House’ların ticari amaçla kullanılması adına hukuki bir engel var mıdır?
Tiny Houselar ticari amaçla düzenlenmiş bir alana park edilmesi ve konaklama hizmeti verilecek olması durumunda 2634 Sayılı Kanunda 28 Temmuz 2021 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan Turizmi Teşvik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla yapılan düzenleme ile getirilen “Turizm İşletmesi Belgesi” başvurusunda sunulması zorunlu olduğu için, başvuru öncesinde Belediye veya İl Özel idareden “İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı” alınmış olması gerekecektir.
Tekerleksiz Tiny House’ların hukuki statüsü nedir?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi tekerleksiz, sabit tiny house’lar, İmar Kanunu bakımından “yapı” niteliğinde kabul edilmekte olup bu sebeple yapı ruhsatı alınması gerekmektedir. Bu durumda tekerleksiz Tiny House’ların sadece imarlı arazilerde kullanılabilmesi sonucunu doğurmaktadır. Tekerleksiz Tiny House’lar otoriteler tarafından aslen kolayca sökülüp taşınamayan prefabrik evler gibi kabul edilmektedirler.
Tiny House’lar İkametgah adresi olarak gösterilebilirler mi?
Tekerlekli Tiny House’lar açısından sorunun cevabı basit ve tahmin edilebilirdir. Hayır gösterilemezler. Hukuki statüleri aslen “park halindeki araç” olarak kabul edilecek olan nitelikli bir “karavan” ikamet adresi olarak gösterilemeyecektir. Tekerleksiz olanlara geldiğimizde ise her ne kadar “yapı” olarak kabul edileceklerinden dolayı burada yaz-kış yaşayan bir kişinin burayı evi olarak kabul ederek ikametgahını resmi olarak bulunduğu adrese geçirebileceği hissiyatı uyanıyor olsa dahi şu anki sistemimizde bu mümkün değildir. İkametgah olarak gösterilmesi için numarataj, kapı numarası vs. birtakım bilgiler gerekmektedir.
Sonuç olarak, son zamanlarda popülerliği git gide artan ve bu konuda hız kesmeyecek gibi duran Tiny House’ların hukuki durumları hakkında ülkemizde henüz resmi bir yasal düzenleme bulunmuyor ve hukuki statüleri kıyasen ortaya konulmakta ancak konu ile ilgilenen özellikle hukuk camiasından kişilerin beklentisi Tiny House’lar için yakın zamanda bir düzenlemeye gidilmesi ve akabinde kafalardaki soru işaretlerinin giderilecek olması olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ünal&Partners LF
Comments